Bodybuilding en Gyno? Wat Is Het en Hoe Kom Je Er Vanaf?

Wat is gyno precies?

Gyno kan leiden tot een gezwollen en borstachtig uiterlijk in het borst- en tepelgebied. Hoewel de aandoening meestal ongevaarlijk is, kan hij wel resulteren in psychologische en sociale problemen bij degenen die eraan lijden. Verschillende gepubliceerde studies wijzen uit dat gyno voornamelijk wordt veroorzaakt door een verhoogde circulerende oestrogeen- en testosteronverhouding.

Bij gyno heeft het lichaam te maken met een daling van de hoeveelheid van het hormoon testosteron in vergelijking met oestrogeen. Dit is meestal te herleiden tot andere aandoeningen die de werking van testosteron blokkeren, het oestrogeenniveau verhogen en het testosterongehalte verlagen. Deze specifieke aandoening kan mannen van alle fitness- en lichaamsvetniveaus treffen.

Over het algemeen is gyno niet blijvend. Meestal doorloopt het verschillende fasen en gaat het uiteindelijk weg. De eerste aanwijzing van gyno is doorgaans een ontstekingsfase waarin de meeste mannen last hebben van een gevoelige borst. Deze ontsteking neemt gemiddeld zes tot twaalf maanden in beslag, hoewel het ook sneller kan weggaan of zonder operatie permanent kan blijven. Na de ontsteking blijft er alleen littekenweefsel achter.

Hoe weet je of je gyno hebt?

Het moment dat je opmerkt dat er een ongewone zwelling ontstaat in het borst- en tepelgebied, is het belangrijk om er tijdig bij te zijn. De diagnose van gyno wordt vastgesteld aan de hand van bloedonderzoek, leverfunctietesten en hormoononderzoek. Daarnaast kan een urineonderzoek of een röntgenfoto van de borst, ook wel een mammogram genoemd, meer informatie prijsgeven.

Het laten uitvoeren van onderzoek kan ervoor zorgen dat er een passende oplossing wordt gevonden. Er zijn namelijk ook mensen met deze aandoening die het verwarren met vetopslag in de borststreek, terwijl gyno specifiek verwijst naar de ontwikkeling van klierweefsel rond het tepelgebied. Ingrijpen in een vroeg stadium kan de kans verlagen dat de ontwikkeling van niet uit vet bestaand borstweefsel rond de tepel alleen met behulp van een operatie kan worden verwijderd.

Welke verschijnselen kunnen leiden tot gyno?

Gyno word veroorzaakt door verstoring in de hormoonbalans. De aandoening kan voorkomen bij natuurlijke hormoonveranderingen, waarbij de hormonen testosteron en oestrogeen in een disbalans raken. Die balans is echter erg belangrijk, want testosteron regelt (vooral) de mannelijke eigenschappen, zoals spiermassa en lichaamsbeharing, terwijl oestrogeen (vooral) vrouwelijke eigenschappen, zoals de groei van borsten, regelt.

Gyno kan voorkomen bij zuigelingen, pubers en volwassenen. Het is zelfs zo dat meer dan de helft van de mannelijke zuigelingen wordt geboren met vergrote borsten, als gevolg van de effecten van de oestrogeen van hun moeder. Het gezwollen borstweefsel verdwijnt meestal binnen twee tot drie weken na de geboorte.

Tijdens de puberteit kan gyno worden veroorzaakt door hormoonveranderingen die in de meeste gevallen zonder behandeling binnen zes maanden tot twee jaar weer verdwijnen. Gyno is echter het meest prevalent bij mannen van 50 tot 80 jaar, meestal door het gebruik van medicijnen zoals anti-androgenen die worden gebruikt om een vergrote prostaat, prostaatkanker en andere aandoeningen te behandelen.

Andere gezondheidsaandoeningen die gyno kunnen veroorzaken doordat ze de hormoonhuishouding beïnvloeden zijn onder meer hypogonadisme, een groep ziektes die de testosteronproductie verlagen, zoals het syndroom van Klinefelter of hypofyse-insufficiëntie. Daarnaast kunnen sommige tumoren, met name die in de testikels of de bijnieren, de hormonen produceren die de mannelijke-vrouwelijke hormoonbalans verstoren. Gyno is ook veelvoorkomend bij mannen met nier- of leverfalen.

Bovendien kunnen in specifiek bodybuilders zichzelf opzadelen met dit probleem. Wanneer er om speciale trainingsoverwegingen wordt besloten om anabole steroïden en androgenen te nemen om hormoontekorten te behandelen, kunnen deze medicijnen negatieve bijeffecten zoals gyno veroorzaken. De aandoening ontstaat als reactie op overmatig circulerend testosteron, wat het lichaam probeert te compenseren met een verhoging in het oestrogeenniveau.

Komt gyno vaak voor bij bodybuilders?

Er zijn geen eenduidige cijfers die stellen hoe vaak gyno voorkomt bij bodybuilders, hoewel het duidelijk is dat het verre van een geïsoleerd fenomeen is. Er zijn namelijk duizenden bodybuilders over de hele wereld die een chirurgische behandeling ondergingen voor de aandoening. Sterker nog: naar schatting heeft 30-40% van de mannen in de algehele bevolking last van de aandoening, vaak zelfs zonder dat ze het weten.

Eén ding is duidelijk: de bodybuilders die last hebben van gyno, zijn voornamelijk degenen die anabole steroïden gebruiken. Het kan echter ook voorkomen dat bodybuilders andere medicijnen gebruiken die leiden tot de aandoening, zoals amfetaminen, antibiotica, ADHD-medicijnen, anti-angstmedicijnen, tricyclische antidepressiva en hartmedicijnen.

Als jij aan bodybuilding doet en anabole steroïden gebruikt, is gyno een bijzonder punt van zorg, vooral omdat de sport vrijwel volledig draait om esthetisch uiterlijk. Bodybuilders gebruiken vaak anabole steroïden voor het maximaliseren van de spiergroei, wat kan leiden tot hormonale onevenwichtigheden.

Wat kun je doen om deze aandoening te verminderen?

Om jouw lichaam te ontdoen van gyno, kunnen specifieke bewegingsoefeningen, medicijnen en supplementen of, in het meest ernstige geval, een chirurgische behandeling helpen. In de rest van dit artikel vertellen we je hier meer over, zodat je een goed idee hebt van de mogelijkheden zijn als je last hebt van gyno.

Oefeningen die de symptomen van gyno verminderen

Een combinatie van een gezond dieet en voldoende lichaamsbeweging kan het lichaamsvet verminderen, waardoor er een betere kans ontstaat dat de omvang van de mannelijke borsten afnemen. Voordat we relevante oefeningen bespreken, is het belangrijk om te onthouden dat alleen lichaamsoefening geen effectieve behandeling is voor klinische gynaecomastie.

Dit komt doordat je met oefeningen niet de kernoorzaak aanpakt, maar slechts aan de slag gaat met het verminderen van vetweefsel. Het kan zijn dat deze aanpak niet effectief genoeg is, omdat gyno wordt veroorzaakt door klierweefselgroei, wat vaak niet kan worden verminderd door dieet of lichaamsbeweging. Gyno moet dan worden aangepakt door medisch ingrijpen.

Kortom, lichaamsbeweging kan helpen het calorieverbruik te verhogen en gewichtsverlies te ondersteunen in combinatie met voedingsinterventies. Het is vooral een combinatie van borstoefeningen die de massa van de borstspieren kunnen vergroten, waardoor de borst er beter uitziet, zolang het lichaamsvet maar voldoende laag is.

Bankdrukken (bench press)

Eén van de meest voorkomende activiteiten om de borstspieren op te bouwen en opgezwollen borsten er beter uit te laten zien, is de bench press. Ga op een halterbank liggen met de halterstang voorzien van gewichten over je heen, zodat je omhoog kijkt naar de stang. Maak dit een vast onderdeel van je training en streef naar tien herhalingen per set, met drie tot vijf sets per training. Je kunt het gewicht van de halter verhogen als het niet meer uitdagend voelt om een set te voltooien.

Opdrukken (push-ups)

Mocht je geen toegang hebben tot een halterbank, dan zijn push-ups een eenvoudige lichaamsgewichtsoefening om jouw borstspieren te versterken. Voor meer uitdaging, kun je push-ups aanpassen door ze tegen een muur of een andere verhoging te doen. Doe dezelfde beweging, maar dan met je lichaam in een hoek geplaats, in plaats van horizontaal.

Kabels (cable crossover)

In de sportschool zijn voorovergebogen cable crossovers een fantastische manier om de borstspieren te activeren. Grijp de kabels vast en beweeg je armen en handen langzaam naar elkaar toe in een vloeiende boog. Zorg ervoor dat je de armen gestrekt laat. Probeer deze oefening tien keer te herhalen en ga aan de slag met twee tot drie sets per training. Het doel is dat de laatste herhaling moeilijk aanvoelt.

Het gebruik van supplementen om gyno te verminderen

Er zijn diverse vrij verkrijgbare supplementen op de markt gebracht die kunnen helpen bij het verminderen van gyno. Deze supplementen zijn gebaseerd op primaire mechanismen voor een verhoogde oestrogeenverwerking, waardoor de aandoening in de eerste plaats kan worden voorkomen.

Hoewel de meeste beweringen over de werkzaamheid van supplementen niet worden ondersteund door concreet wetenschappelijk bewijs, is wel bewezen dat diverse supplementen hun magie laten werken door prolactine en oestrogeen te verlagen, en het testosteron juist te verhogen.

Deze supplementen zijn onder meer indole-3-carbinol, witteknoppaddenstoelextract, choline, vitamine E en mucuna pruriens. Het is aan te raden om jouw arts te raadplegen voordat je een supplement neemt, om er beter van op de hoogste te zijn of dit soort supplementen mogelijke bijwerkingen kun hebben op jouw persoonlijke situatie.

Indole-3-carbinol kan zeer heilzaam zijn voor het verhelpen van gyno, omdat het de oestrogeenspiegel verlaagt die op zijn beurt de borstgroei bij mannen veroorzaakt. Het is tevens bewezen dat het extract van witte champignons het oestrogeenniveau kan verlagen en de activiteit van enzymen kan onderdrukken die leiden tot ongewoon borstweefsel.

Een ander supplement dat wordt aangewezen als oplossing voor gyno, is mucuna pruriens.  Deze tropische peulvrucht heeft het vermogen om het testosteron- en dopamineniveau te verhogen en het niveau van prolactine te verlagen. Daarom kan het gebruik van dit supplement bijdragen aan het verhelpen van ongewilde mannenborsten op een natuurlijke wijze.

Chirurgische verwijdering

Als gyno niet vanzelf weggaat, en lichaamsbeweging, een goed dieet en supplementen ook niet helpen, dan kan er worden overgegaan op een chirurgische verwijdering van het borstweefsel om de aandoening volledig om te keren. Het is van belang dat deze behandeling wordt uitgevoerd door een gekwalificeerd chirurg. Deze operatie omvat de verwijdering van klierweefsel en, indien nodig, een liposuctie van extra vetweefsel.

De chirurgische behandeling van gyno heeft een hoog succespercentage en het merendeel van de patiënten zijn tevreden met het esthetische resultaat van de operatie. De operatie is meestal voldoende om de aandoening te corrigeren, aangezien gyno geen verdere lichaamsverschijnselen kent naast bijwerkingen op het uiterlijk.

Omgaan met gyno als bodybuilder

Gezien de mogelijkheid van chirurgische verwijdering van gyno, zijn er dus wel degelijk mogelijkheden om succesvol te zijn als bodybuilder met deze aandoening. Hoewel het psychologische en sociale problemen kan oproepen, kan het ondernemen van de juiste vervolgstappen ervoor zorgen dat je bodybuilding effectief kan blijven beoefenen. Dat hebben meerdere bodybuilders in het verleden ook bewezen. Er zijn namelijk enkele significante bodybuilders die met gyno de top van de sport hebben bereikt.

Het is echter wel belangrijk om te onthouden dat gyno slechts één bijwerking is van anabole steroïden, en veelvuldig gebruik van dit middel andere bijwerkingen kan veroorzaken die de lichamelijke gezondheid nog meer aantasten. Hoewel de bodybuildingsport vaak gepaard gaat met het gebruik van anabole steroïden, is het aan jou om een gebalanceerde keuze te overwegen.